Sámis 25

32 Sámis 25/2017 mielde. Dološ máidnasat leat biddjon animašuvnna hápmái. Kaisa Gauriloff lei beakkán muitaleaddji ja čeahpes máinnasteaddji. Miehtá Eurohpá vuorkkáin gávdnojit jietnabáttit, main Kaisa máinnasta ja levde . Levden lea nuortalaččaid árbevirolaš juoiganvuohki. Filbmadahkki lea ge viežžan iežas filbmii arkiivamate- riálaid, main su máttaráhkku máinnasta ja levde. Filbmadahkki bijai Kaisa guovssahasmáidnasiid anima­ šuvnna hápmái. Guovssahasmáidnasat muitalit mo guovssahasat šaddet. Muitalusa mielde nuorra sámi nis­ sonolmmoš gáhtašiid bokte gártá guovssahasaid sevdn- jes máinnasmáilbmái. Son gorrojuvvo njuorjonáhki sisa ja bálkestuvvo johkii. Son rievdá gáddái guovssahasaid máilbmái. Doppe bággehallá son náitalit njunuš-guovs­ sahasain, gean namma lea Nainas. Guovssahasmáilm­ mis eai gávdno eará go albmát. Go sii fággádallet ja niib­ bástallet, de eatnamis dat oidno libardeaddji guovssa­ hassan davvi almmis. Nissonolmmoš diehtá gal ahte guovssahasaid máilbmi ii leat olbmuid várás. Son áib­ baša beaivesuotnjariid. Go beaivečuovga iđista muhtin čába beaivve, de fuomáša Beaivebárdni Nainasa čába ea­ mida ja viežžá su eret guovssahasaid máilmmis. Beaive­ bárdni diehtá ahte nissonolmmoš ii gula dan sevdnjes máilbmái. Dát guovssahasmáinnas lea dovddus nuortalaččaid muitalanárbevierus. “Kaisa”-filmmas máinnas lea dahk- kon animašuvdnan, mii sulastahttá stiilla mielde vintage dahje retro mánáidgirjjiid illustrašuvdnagovaid. NUORTALAČČAT ODNE Nuortalaš nisu Kaisa movttiidahttá geavahit dieđuid ja máhtuid árvasit. Nuortalaččat, geat leat gártán juhkko- juvvot golmma stáhtii, eai leat dattetge addán vuollái iežaset identitehta eaige gullevašvuođa. Nana nuortalaš álbmogis leat iežaset filbmadahkkit, dáiddárat, duojá- rat, dutkit, oahpaheaddjit jna. Maiddái Suoma Sáme- dikki dálá presideanta lea nuortalaš nisu. Lean hui rá- mis iežan álbmogis, nuortalaččain. Norgga bealde leat nuortalaččat leamaš hui oaidne­ meahttun sámi vehádatjoavku. 2017 geasi rájes nuor­ talaš kultuvra ja historjá ožžot gudnearvvolaš saji maid­ dái Norgga bealde. Geassemánu 16.beaivve 2017 Njáv­ dámis rahppo nuortalaš musea Ä’vv, man čájáhusa plá- nemis mun lean leamaš mielde. Ä’vv lea nuortalašgiel sátni. Dat mearkkaša čuovgasuotnjariid mat speadjalas- tet man nu vuostá: meara alde go beaivváš badjána dah- je luoitáda, skávi dahje áinnádaga alde go beaivváš báitá giđđadálvve, dahje ivdnás cizášdolggiin, dahje šelges giđđaluosas. Ä’vv musea čájeha nuortalaččaid eatnama, kultuvrra ja historjjá innovatiiva ja ođđa vuogi mielde. Dát čájáhus čalmmustahttá nuortalaččaid oktan álbmo- gin, man Sámeeatnama rastá leat áiggiid čađa mannan stáhta ráját. Jelena Porsanger. Priváhta govva. Filbmadahkki Katja Gauriloff. Govven Maria Saijets, Yle.