Sámis 26

40 Sámis 26/2017 Tiril Bryn & Martin Lee Mueller su jietna, ritma ja rupmaša fysalaš leahkin árjjalaš bottu mii gievvuda, ja son riepmá eallin! Dáinna veadjá boar- ráseamos eurohpálaš vokálaárbevierus leamen mealgat juogadeamoš moderna diehtagiin ja filosofiijain. Láht- tenbiologat sárgot girját gova guliid siskkožis go goas- sege ovdal; sii hállet luđolaččat guliid jierpmis, sosiá- la gealbbus, mohkkás gulahallamis, dahje mo dovdat bákčasa, balu dahje ilu. Bergljot Børresen, girjji Fiskenes ukjente liv (Guliid amas eallin) čálli, lea čujuhan ahte dálá š diehtu diktá min geahččat máilmmi empiralaččat vuođđuduvvan ichtiosentralaš – dahje guolleguovdi- lis – geahčastagain. Dan mahttái go mii nákcet oahp- pat geahččat máilmmi guliid iežaset čalmmiiguin, de duššindahkko boares antroposentralaš – dahje olmmošguovdilis – guoddu. Seammás leat filosofat duođas fas fuobmán áicomáilmmi ja dovdomáilmmi. Sii leat dovddastan ahte dološ niehku sirret rupmaša sielus, ja jurdagiid dovdduin, ii ollán gosage. Leat ád- den ahte kvaliteahtaid diđošteapmi – hájaid, máguid, dovdduid, čábbodaga ja romádaga muosáheapmi – ik- tá eallima duohta aspeavttaid mat diđoškeahttá livčče báhcán beaitaga duohkái. Poesiija, musihkka, dah- je árbevirolaš báikkálaš diehtu – mat áinnas leat sei- lon muitalusain, gielas dahje rituálain – šaddet dáin- Sirkumpolára LUOSSAFORUM L uossa mii lea šaddan jogas, máhccá álelassii dan johkii gođđat. Diehtá báikki ja eanadaga, saji há­ jaid ja jienaid dovdáma ja jagiáiggiid rievdamiid bokte. Das lea áiccuid giella man lea gealdán eallin­ dárbbašlaš dieđuin seailumis. Luondu lea luosa ofelaš. Muitalusčájálmas Luossamáidnasat lea diehtaga, filosofiija ja árbevirolaš kultuvraárbbi ja juigosa poehta­ laš gávnnadeapmi. Dan lea oaivadan Martin Lee Muel- ler girji Being Salmon, Being Human , man gieskat alm- muhii Chelsea Green Publishing. Sihke čájálmaš ja girji lihkada dáidaga, diehtaga ja politihka gaskasaš gealda­ gasas. Goappašat giddejit fuopmášumi luondduluosa dillái ja eamiálbmogiidda geat leat eallán ja birgen gu- liin. Ja goappašat leat oasit min barggus vuođđudit sir­ kumpolára luossaforuma (CSF), mii šalddošii Skandi­ návia, Stuorra-Británnia, Davvi-Amerihká, Nuorta- Ásia ja Ruošša árbevirolaš luossakultuvrraid. Čájálmasaslávddis, mii lea lávvu luossajohkagáttis, čuž­ žot filosofa ieš, sámi musihkar ja jietnadáiddár Torgeir Vassvik ja muitaleaddji guovttos Tiril Bryn ja Geor­ giana Keable. Go Torgeir Vassvik, Gáŋgaviikkas eret, juoiggasta luosa luođi, dahje guovžža luođi, de son ii juoigga luosa birra dahje guovžža birra . Baicca ráhkada