Sámis 29

38 Sámis 29/2019 sáhttá leat vampira dahje demona; church lit , mii lea ”dábálaš” chick lit seaksa haga. Čuovvovaš vuolleka- pihttalis guovdilasttán chick lit jr. -vuollešáŋŋerii, mas váldopersovdna lea 17-jahkásaš dahje nuorat. CHICK LIT JR. Girjjálašvuođa šáŋŋer, mii ovttastahttá iešvuođaid sih- ke chick lit -girjjálašvuođas ja nuorra rávesolbmuid girjjálašvuođas (eŋg. young adult literature ), goh­ čoduvvo chick lit juniorin . Šáŋŋer vuođđoduvvá femi­ nisttalaš mánáidgirjjálašvuođa árbevirrui ja guovdilastá fáttáide, mat leat muđuige dábálaččat nuorra rávesolb- muid girjjálašvuođas: rávásmuvvamii, identitehtii, sek- sualitehtii ja materiálalaš kultuvrii. Maiddái tabuáššit, nu mo mannodávda ja seaksa, gieđahallojit rahpasit. Nu mo chick litas, maiddái chick lit jr. -girjjiin seaksa lea muitalusas guovddáš oasis. Seksualitehta lea chick lit jr. váldopersovnnaide dábálaččat goittotge ođđa ášši, muhto ii álo. Vaikko maiddái chick lit jr. -šáŋŋeris nissonpers­ pektiiva lea vuolggasadjin, lea das earálágan ulbmil go chick litas. Chick lit jr. -šáŋŋera ulbmilin ii leat seam- má láhkai čalmmustahttit feministtalaš nissonoain- nu ja geahččalit rievdadit máilmmi, muhto baicce ve- ahkehit nuoraid áddet máilmmi dakkárin go dat lea ja doarjut nuoraid birget iešguđege hástalusaiguin, mat gusket rávásmuvvamii. Humoristtalaš muitalanvuoh- ki dahká nuoraide álkibun lahkonit rávásmuvvama guoski gažaldagaid. Vuođđojurdda lea, ahte go girjjiid giella ja fáttát gieđahallet ja govvidit nuoraid eallima autenttalaččat skuvlejeaddji šuoŋa haga, lea neavvuid rávásmuvvama birra álkit váldit vuostá. Nu mo Webb Johnson deattuha, lea dehálaš atnit nuoraid máilmmi dásseárvosažžan rávesolbmuid máilmmi ektui: ” To truly capture the hearts and minds of young rea- ders, chick lit jr. must positively and respectfully ack- nowledge the world of the young adult instead of tre- ating it condescendingly.” (Webb Johnson 2006: 156) Chick lit jr. doaibmá ovtta láhkai maid speadjalin, man bokte nuorat sáhttet speadjalastit iežaset eallima ja iden- titehta objektiivvalaččat. Muhtumin chick lit jr. veahke- ha maiddái traumáhtalaš vásáhusaid gieđahallamis, das- go chick lit jr. mieđiha, ahte borranváttut, šlundivuohta ja juoba iešsorbmen leat duohta váttisvuođat, maiguin dáláš nuorat gillájit. Dasa lassin oktavuohta váhnemii- guin lea guovddážis: muhtumin váhnemiin leat nu ol- lu iežaset váttisvuođat, ahte váldopersovdna ferte ohca- lit jeđđehusa ja doarjaga skihpáriin dahje ráhkisvuođas. Váhnemiid rolla nuppástuvvan váldopersovnna rávás- muvvama geažil lea okta fáttáin, mii gieđahallo šáŋŋeris ollu. Ráhkadusa dáfus chick lit jr. čuovvu eanaš chick lita konvenšuvnnaid. Girjji nama ulbmilin lea geasuhit nuoraid ja cavgilit girjji vejolaš sisdoalus. Ovdasiiddus chick lit jr. garvá goittotge seammá stereotyhpalaš go- vaid go chick lit, muhto šerres ivnnit ja pasteallasu- lady lit – fantasy lit –church lit