Sámis 31
46 Sámis 31/2020 MuHTun JurDaGaT KommiŠuvDnaBarGGuiD Hárrái GuovTTi GirJJi vuoĐuL HARALD GASKI Giđđageasi ilmmai girji eaŋgalasgillii, Libera ting Sápmi: Indigenous Resistance in Europe’s Far North , 2020, man Gabriel Kuhn lea čállán jea rahallamiid vuođul sámi aktivisttaiguin. Kuhn lea Nuortariikkas eret, muhto orru ja bargá dál Ruoŧas. Son lea girječálli ja jorgaleaddji. Girjjis lea vuđolaš ovdasátni ja álggaheapmi, main čilge oanehaččat girjji duogáža, álgoálbmot-doahpaga ja sámi ovddasteami. Kuhn lea gohčodan álgga- heami “oanehis geahčastat sámi politihkalaš his- torjái”. Dasa lassin lea girjjis hui anolaš lasáhus (appendix) loahpageahčen mas muitaluvvo mak- kár eaŋgalasgielat materiála lea gávdnamis sámi kultuvrra birra. Das namahuvvojit oanehaččat sih- ke girjjálašvuohta, filmmat, musihkka ja interneht- ta-báikkit gos gávdná dieđuid. Girjji váldo-oassi leat jearahallamat, geaid gaskkas leat ee. Mari Boine, Anders Sunna, Maxida Märak, Suvi West ja Ann Kristin Håkansson. Håkansson ii dáidde nu oahpes namma eatnašiidda, muhto son leamaš guhká hui dehálaš duogášfiguvra sápmelaččaid riikkaidgaskasaš álgoálbmotrahčamušain. Girjeolggožis duogábealde leat moadde “blurb”- teavstta – dovddus olbmuid máinnustusat ahte manin girji lea mávssolaš ja oastinveara. Das čállá ee. Cree-čerdii gullevaš Buffy Sainte-Marie ahte son áinnas evttoha girjji juohkehažžii gii hálidivččii áddet máilmmi álgoálbmogiid geahččanguovllus. Pacific Sámi Searvvi (https://pacificsami.org ) mielvuođđudeaddji ja jođiheaddji, Julie Whitehorn, čállá bealistis ahte son jáhkká dán girjji šaddat hui guovddáš resursan álgoálbmotoahpahusas, ja ahte dat oahpaha ja movttiidahttá juohkehačča gii be- rosta iešmearrideami fággádallamiin. Girjenamma Liberating Sápmi dieđusge jo čujuha dasa ahte ságas lea ieš-mearrideapmi ja maid dat mearkkaša dahje mearkkašivččii sápmelaččaide. Orru vuogas namahit dán girjji dál go lea nu ollu sáhka juste iešmearrdeamis, sihke symbolalaš áššiin ahte mo sápmelaš govviduvvo ja ahte geas lea váldi mearridit sámi representašuvnna, ja nuppe dáfus alit politihkalaš dásis ahte man muddui álgoálbmogat sáhttet juksat duohta
RkJQdWJsaXNoZXIy NDI2ODk=