50 Sámen 1/2014
Sámen 1/2014
51
Gåktus tjállem álgij ja juojddá dan
birra mij girjen gávnnu
Nissuna li álggám sujttit boahttsujt gå dieselmo
tåvrrå bådij várijda ja vuovdijda. Dat le vargga
jáhkedahtte mijá ájge jus ulmusj vidjurijt ij heva
diede. Motåvrå li da ma sujttiji boahttsujt, máht
tá javllat. Sivva le gå dáĺásj ællobargon nav ål
lo teknihkkalasj viehkkenævo, duola degu heli
koptera, muohtavuojána ja tjabu dáhtámásjijna.
Valla de huomahip. Nissuna li má agev årrum
siegen boatsojsujton. Ij le dát nágin ådås. Næjtso
ja nissuna li ræjnnuham åvdebut ja vil ienebut
gå dálla. Ræjnnuhit lij dalloj giehpep jus mujtu
dallap dajt ájgijt gå ájn rájdoj jåhtålin. Nissuna
vádtsin ja tjuojggin buohta ålmmåj. Giehpep lij
nissunijda gå etjin dárbaha gággat muohtavuo
jánij jali ietjá vuojánij ma lidjin dæhppum.
Mån iesj – dán girje tjálle – mån iv diehtám vuo
lus bajás majt nissuna li barggam åvdep ájgijt.
Lidjiv årrum jáhkkarádas. Jáhkkiv majt vuojnniv
gåvojn ma lidjin dagádum skåvllåmánájda. Jáhk
kiv majt vuojnniv filmajn, vuosádusájn ja majt
lidjiv iesj girjijn låhkåm. Ålmmå li da gudi ræjn
nuhi. Ålmmå li da gudi ålggon ja ålmmå li da
gudi boahttsujt sujttiji. Nissuna ja næjtso – jáhk
kiv mån – sij beri tsáhppin goaden ja káfav má
lestin ålmmåjda. Le gus lik gullam!
De mån degu almajdi gahttjiv. Lidjiv vanj ussjo
lam girjev tjállet. Ájgguv vanj girjev tjállet ællo
sámij biebmoj birra. Dalloj gå gárvedin bårrusav
ienemusát dassta mij luondon gávnnuj ja majt
boatsoj vattij. Aj biebmoj birra daj lunna gudi
ietján Sámeednamin årrun. Guossidiv de sáme
nissunijt ma dal måk ællim barggam ietján gå
goade sinna russtim. Ålmmå dal måk e máhttám
makkárik biebmojt gárvedit. Jáhkkiv mån.
Valla. Sámenissuna álggin munji subtsastit.
Åvvå ietjá ságajt majt iv la åvvå goassak gullam.
Makkár ilmme lij gulá dát gåsi muv sisi luojttin
da sáme nissuna. Sihtiv gullat ienebuv ja iene
buv. Vájnnodiv sijáv joarkket. Ja mån de ussjoliv
ja mierrediv degu tjuovvot dav bálggáv majt sij
lidjin munji vuosedam.
Ássje ma lidjin ja vilá li hielle
Åvdebut dal galggin muhtema åtsådit ja tjállet sá
mij birra. Da gudi dav dahkin lidjin agev ålmmå.
Ietjasa miela milta de sij lidjin alep ja buorep so
siálalasj dáses gå duo sáme. Sij gáddin sáme ja
nissuna li nievrep ulmutja. Dievva dakkár ájádal
lamtjerdajs ma dalloj lidjin bájnnám allaskåvlåjt
ja åvvå sebrudagáv Svieriga rijkan.
Aktak ij dalloj nissunij åvvå ságastam. Dan diet ij
vargga mige gávnnu árkijvanj nissunij birra. Bæj
válasj bargoj birra rájddojåhtemaij ájge – varg
ga ij mige. Ij ge gåktu boahttsuj barggam. Ij mige
gåktu goaden ja goadebájken russtim. Ij ge varg
ga mige nissunij birra gudi ræjnnuhin. Nissunij
birra gudi ræjnnuhin vájk ijájt gå stálpe hålvvun.
Ij åvvå mige. Duodap vil nissunij aktisasj vies
soma birra ietjasa ålmmåj. Ij åvvå gis mige.
Suojmma, suojmma, álggin da dukteålmmå gat
jádallat makta nissuna ja ålmmå rádjánisá. Ja
gatjádallat gálasjvuoda birra juojddá. Valla dak
kár gatjálvisá, da lidjin nierbagis gatjálvisá. Sih
ke nissunijda ja ålmmåjda. Sierraláhkáj vuorra
sap sáme nissunijda.
Gå galggá priváta viessoma birra ságastit, de
viertti luohtádus dan guoktá gaskan, gatjádiddje
ja dan gev vuorddá vásstedit. Dakkár luohtádus,
ij littji så dat beri gieda birra. Beri doahppit. Gå
dakkár siettos ilmme galggá sjaddat ulmutjij gas
kaj, de viertti ájgge viehkken. Aktak gal ij vás
steda jus påsta maŋen boahtá juokkir sjiebmá
gånnå gatjálvisá. Jali nágin dutkev vássteda mij
vargga beri guovlat goade uksa gaskan ja jæssku
duov ja dáv.
Mån lev ságastam nissunij ja ålmmåj. Boares æl
losáme ålmmå li årrum vissjala subtsastit. Ij
dåssju ietjasa viessoma birra. Valla aj daj nissunij
Gerda Bávvál Ommá vuorrasap oabbá Anna KajsaBávvál,
sån gut stálpijt baldij ietjas mávssarbirssujn. Dán gåvon
sån vuojnnu ietjas goaden gånnå uljolámmpo ja unnes
gássavuodná. Nuohttenjárgan ålggolin Jåhkåmåhke gån
nå sån duolla dálla årudij.