8 Sámen 1/2014
Sámen 1/2014
9
Gidá
Gidá máhtij boahtet árrat, ja de javllin dán jage le
árra gidá. Såjtij dat árra gidá huoman tjoaskes ja de
javllin dán jage lij de galla galsja gidá. Ij åvvå riek
ta biválda ja rahttá ij rat åvvå vuojnnu. Jus rahttá ij
sjatta, majt de slihtura galggi guohtot gå dajt ålgus
luojttá.
Gidán lij giettijt rájnnit. Lehkus galsja vaj buorre gi
dá. Bievllá gåjt edesik. Jus vehik bivált, de soage
durkuma spierkki ja soage de ruonudahtji. Javllin
soagelasta li degu snjierábielje.
Ja de la giettijt rájnnit. Skiello giedan vádtset ja
tjoagget spáhkojt ja gierggijt ma soajtti boahtám
gæddáj dálvenalluj. Biegga vanj båsoj garrasijt dál
vijt ja juojddá dat buvtij maŋen mij ij dåhkkim giet
ten gå galggin sláddjit. Gådij birra lij ienemus,
spáhkko ja ruhke ietján.
Gidá – hágav oaggot ja muhte-
ma rávdojtbivddet
Guolle ja berun dat lij biebbmo. Ja gå gidá
bådij, de lij hiebalgis ájgge hágajt oaggot.
Dakkár sadje nuoren, viehka tjiegŋalin,
gånnå lij háhka, dav gåttjun háhkama
den. Háhkamaden lidjin merka, sivtos
timmerka gátten. Guokta sivtostimmerka
maj milta vantsav biedjat gånnå galggá
gårvvot.
Háhka bårrå. Ållo buojdes háhka vant
san. Ja de gáddáj ja málestit varás hágav
ja hága muljov. Sáhpev ierijt, tjålijt rán
jnit ja nav rujttaj. Hágamuljo le dat iesj,
vuoj man njálgge. Ållu habmo bårråt, be
runav guoran. Ja de hávvarjuptsav dæd
dan.
Vuollen fiervvágáttijt juo lij de bievlla.
Várijt lij ánj muohta, valla viehka sud
dam. Javrijn lij ánj jiegŋa mij ulmutjav
guottij. Jávrijn lij rávddo majt bivddin
vuokkajn, sliddjavuokkajn mij vuojoj.
Tjuovkábådnen gånnå guolle vuojnnuj.
Oaggot gånnå jieŋan rájgge, hillagåb
me. Gånnå ællim rájge, de dajda guod
din giergijt majt biejvve lieggij. Gierge de
dahkin rájgijt ietjá bæjvváj gå vat båhtin
åkkutjit.
Gidá – rahttá ja buve "frámfødda"
Gå rahttá sjattaj vaj buve ietja gávnnin majt guoh
tu, de lij dajt luojttet gæddáj. Gátbællánj biejvebie
len mij le nuortasjbielle Hælmåvvån, de sjattaj ruv
va rahttá, ruoddnis rásse. Ja dåhku de vuojedit ja
li suvddet hábrrájt vaj dåppen guohtu, sjaddi ja
buojddu. Gihtse aj galggin gátbællajda. Gajtsa val
hæhttujin sijdan gå dajt galggá båhtjet. Sávtsa vas
várijda vuojeduvvat gånnå buorre rásse ja gånnå
lippa sjaddi stuoraga.
Gusá gietten guhkebuv. Valla gå de ienep rásse je
raj ålgusjbielen, de gusájt rádjat giettes vaj gietten
ráse sjaddagåhti majt galggá sláddjit. Gå biváldij,
de gusájt giessefievsijda gånnå dajt idedis båhtjet
åvdås ålgus luojttá.
Beruna galggi ruohttsot ja
sáddjiduvvat
Juohkka sijdan, juohkka årudak galgaj
allasis berunijt sáddjit. Gidán viedtjat
sádjoberunijt tjælláris ja biedjat ruohtsut
jit kássaj sisi – javllin vaj ruodara sjad
di. E val vuojga guhkaga galga sjaddat de
doaddjuji sádjidahttijn. Sáddjimájgge lij
moarmesmáno ållu maŋŋegietjen gånnå
gåjkke ednam. Gånnå lij læŋgás ja luvva
ednam, de ij sádjit åvddåla biehtsemáno
vuostasj váhko. Dalloj juo lij de gidá
giesse.
Gidá gå jåhttelåtte båh
tali duola dagu tsagán
ietjas ruoppsis juolgij
guovtes ja guovtes ma
juo åhtsåba sajev fierv
vágátten gånnå månnit
ja lállet. Tjierrega mån
niji já lálli Tjierreknjár
gan ja Måskesuollun.
Rihtjusælldát ja validi jus
boadá sijá biesij ilá lah
ka ja davega huvkadi gå
háledi. Dålusj ulmutja
javllin dat huvkat «gat
sa rávtsav, gatsa rávtsav,
gatsa rávtsav»
Måske kádja. Gidá. Sájdde badjánam Tjájne gaskan.
Sájddenuohtev giessi vanntsaj.