Saemeste saaman 1

54 / 60

54 Saemeste saaman SÁMIS 1/2013
Guössie čáŋá goadán.
–Buörie biejjie!
–Buörie buörie biejjie! Vuajnáh čikk’edh volese!
–Jo gäjtuo!
–Gubb’ede dâllie dadne jis boadáh?
–Á, boadám gujt nuortelistie duoj dijjen gránnaj luvtie.
–O já, veasumes gujt áj sárnieh dâbb’ede dijjen luvtie?
–Juv, veasumes baddh.
–Buvzijgujmie áj čarres dijjieh?
–Juv, no iebie gujt mám návjuoh.
–Goabbh dâllie leah ušš’edemienie?
–Ušš’edemienie huv leam duoguo oarjese, daj duv
oarj’el-gránnáj goajguo, guh lin hels’eme dâllie, ažžim
manne dâkkuo boad’edh.
–O já, já –
–Á, immanne dájrieh mám lin ušš’edamme, ažžem viek­
kietiedh rárk’edh jallh báldiedidh jallh –
–Dâggá numtie. – Dâbb’ene áj duv buvzh?
–Á, im dájrieh mah lin muv, men daj muv gránnáj lin
gujhth.
–Hijv’en oažžuoh gieččediedh.
–Im manne dájrieh guktie, gusse sámien goadán boadá,
mah dárbeše gičč’edh – goadie-luppiem?
–Eah sih baddh sámieh dárbešh gânná goadie-luppiem
gičč’edh, iebie huv bruvkh gânná.
–Já gäjtuo. – Ij sån duv učče čázeže?
–Já, nuv amma čázie nuagá.
–Dâllie oažžuom dán muv briččh-geabnán.
–Já, menmanne gujt ažžembriččegem jih učče böbmežh
stealládieden guassán.
–Já gäjtuo!
–Čikk’edh barre dugguo jih vuardáh –
–Já men dâllie gujt gámegh sigg’estem, juv vuajnám duv
duöljie duösnie, dâllie gujt dâllie disse vel’estem.
–Já, barre vel’eh jih – , gussege manne buökt’etem bea­
bmuoh.
Daate lea kanne åehpies teekste dutnjien? Teeks­
te mujhtehte aktem lohkemeboelhkem gærjesne mij
(manne jolkem bajjehtidh) hov lea gaajhkh lohkijes
åarjel­saemide åehpies, darhkan dïhte Lohkede saemien­.
Mohte ij leah veele seamma. Naan gille raajesh leah
jeatjhlaakan, guktie ij gåaredh vihtiestidh ahte seamma
teekste lea våaroemisnie. Jïh eeremasth nov ihke dennie
Lohkede saemien aalkovebaakojne hov tjåådtje: –”Ean
leah guktemeslaakan stuhtjide jarkoehtamme. Dah leah
numhtie guktie baantese åadtjoejimen jallh aaj numhtie
guktie stuhtjide soptsestin goh tjeelimen.”(Bergsland/
Holm Bull 1992, Baakoe aalkovistie/Forord). Eakan
leah jarkoehtamme, vuj dagke læjhkan jeatjahtehteme
barre onnohtje? Seamma sahth, manne jïjtje daam joe­
kehtsem vueptiestim naan luhkie jaepiej gietjien goh
edtjim lohkehtidh aktem EU-kuvsjesne. Desnie bar­
re ”geerve-almetjh” (båarasåbpoe manneste) mah joe
lin gïeleguedtijh, jïh sïjhtin barre lïeredh lohkedh jïh
tjaeledh­. Muvhth lin åehpies dejnie voesteges åarjel­
saemien orto­grafijine, juktie dannasinie hov lim buak­
teme daam teekstem. Saarnoes, guktie maa båeries kaar­
re dennie kuvsjesne daehtie teeksteste måarahtovvi!
– Dohte jis gam’ gåmma [gåassoehtæjja] lea dan soe
tjuerpies­guessien­vööste, – dan soe tjetskehke, jïh tjah­
kan barre gevsedeminie!