6
Sámis
13/2013
John T. Solbakk
gillii Kuelnegk Nuark Sam Sobbar (Guoládatnjárgga
Sámi Soppar). "Sobbar" várra lea luoikkassátni ruošša
gielas, norraz dahje norröös lea nuortalaččaid doaba.
Dat lei dološ sámi siiddain sin bajimuš mearrideaddji
ásahus. Dán birra sáhtát lohkat ee. dás: Sámit áiggiid
čađa 1, ČálliidLágádus 2011, s. 99–104.
Hárdá go gažaldat eambbo go hástala?
Lea dieđusge nu ahte diet gažaldat ii dušše hástal, muh
to hárdá sápmelaččaid geat sámediggeválggain dorvvas
tit dáža bellodagaide. Dáža bellodagaid sámi jienastead
djit ja válljejuvvon sámediggeáirasat leat gullon fástidea
men gažaldagain go nie jearrá, ahte eai go sin dalle ane
duohta sápmelažžan go ásahit válgalisttaid dáža bello
dagaid namas? Stuorra oassi jienasteaddjjin han jienas
tit dáža bellodagaid. Ii aiddo das leat gal jearaldat, lea
mu fástádus. Munnje lea deháleappot čielggadit man
20. Sámekonfereansa Murmánskkas miesse
mánu 2.–4. b. dán jagi hásttii mu ságastallat
dien gažaldaga birra mii dás lea bajilčálan.
Duogážin gažaldahkii lei dat go dáža riikka
dási politihkalaš bellodagat oassálastet Sáme
diggeválggain, ja leat ge ovddastuvvon Norgga
Sámedikkis bellodagaid sápmelaš áirasiiguin.
Dáinna čállosiin lean viiddidan ja čiekŋudan
namahuvvon oanehis ságastallama.
Suoma ja ruoŧa bealde ii leat diet relevánta gažaldat, go
doppe eai leat suoma ja ruoŧa riikkabellodagat mielde
sámediggeválggain. Dušše dáža bealde. Ruošša beal
de ii leat riikka lágaid bokte ásahuvvon sierra Sáme
diggi. Guoládaga sápmelaččat leat vuos ásahan oktasaš
guovddáš ásahusa mii galggašii ovddastit buot ruošša
beale sápmelaččaid. Ásahusa sii gohčodit gielddasáme
Leat go Sámedikkit
duohtasámiid
ovddasteaddji
ásahusat?