Sámis
13/2013 41
laš namas
finnar.
Dat namma ja
skridfinnar
geavahuv
vui čađa olles vuosttas duhátjagi. Germanalaš siida
guimmiid bokte namahusat šadde oahpisin oahppan
olbmuid gaskkas sihke greikka- ja latiinnagillii.
"Sápmelaččat" lea álbmoga iežas namahus, mii gávd
no 12–1300-logu rájes, muhto mii vissásit lea vel boar
rásebbo. 1200-logu rájes gávdno nuortadavviriikkalaš
namahus "lappar" čállosiin. Sápmelaččat gávdnojedje
Atlántta ábi rájes oarjin gitta Ladoga rádjái nuortan.
Muhto sis ii lean čállingiella ii ge sis lean iežaset stáhta.
Mas vuolgá dálááiggi
sápmelaččaid
oaidnemeahttusin-dahkan? Lea go ballu dulkojuvvot
bealálažžan? Riekteáššit leat jođus sápmelaččaid vuos
tá danin go sii hálidit geavahit iežaset árbeeatnamiid.
Meahccečuollan, ruvkkit, bieggamillut, gumppet áitet
boazodoalu.
Áidna mii divošii
ášši lea: buoret ja lassi oahp
pu min álgoálbmoga, sápmelaččaid, birra – jo skuvllas!
Inger Zachrisson
lea arkeologiija doseanta ja dutká ee.
sámi-davviriikkalaš gaskavuođa.
DIVVUMUŠ
Ovddit nummiris (Sámis nr. 12) ledje muitosánit
AskoldBážanovii,
maid Elisabeth Scheller lei čállán.
Dađebahábut gárttai okta meattáhus Schellera teavst
ta jorgalusas: Bažanov namahuvvo das gielddasámi
čállin. Dat lea boastut, dan dihtii go Askold Bažanov lei
nuortalaš. Son lei riegádan nuortalaš gilážis
Risttǩe'dd
(Restikent). Schellera čállosis ledje Bažanov divttat
heivehuvvon muitosániide oassin, muhto doaimma
hus sirrii divttaid váldoteavsttas eret, mii láivudahtii
artihkkala ja divttaid oktiigullevašvuođa. Mii šállošat
boastuvuođaid.
Doaim.
24
Sámis
12/2012
ElisabethScheller |LillToveFredriksen jorgalan sámegillii
Askold Bažanov
riegádii
suoidnemánu 21.b. 1934
gielddasámi
siidii Resti
kent
(gielddasámegillii
Ristt
ǩ
e´dd),
mii lei Noto
zero
(Njuõ´t’tjâu´rr)
jávre
gáttis Guoládaga
gield
das Murmánskka fylkkas,
Oarje Guoládagas. Askold
váccii
vuosttas
skuvlaja
giid internáhtaskuvllas mii
lei Jur’kino servodagas. Dasto son barggai kollektiivva
boazodoalofitnodagas sámi Vosmuss siiddas, Tuloma
eanogáttis Guoládaga gielddas. Doppe su bearaš orui
nuppi máilmmisoađi rádjái. Askolda áhčči jámii soađi
álgojagiin ja gánda bajásšattai iežas etniin ja ádjáin.
G
olggotmánu 15. b. 2012 jámii gielddasá
mi čálli Askold Aleksejevič Bažanov
iežas ásodahkii Revda ruvkeservodagas, mii
lea guokte miilla eret Lujávrris Guoládagas. Askold
Bažanov lei vuosttas čálli Guoládagas eret gii šattai
dovddusin olggobeale Murmánskka fylkka. Askold
čálii ruoššagillii, muhto muhtin su teakstadujiin leat
jorgaluvvon ja almmuhuvvon davvisámegillii, dárogil
lii, ruoŧagillii ja eŋgelasgillii. Dát dagai ahte son šattai
dovddusin riikkaidgaskasaš lohkkiidege.
Askold šattai79 jagi. Josdálki leidanmađe,de sonfinai
juohkebeaivvimeahcis ovtta subeatnagiin.Askold lii
kuihirbmatbures čuoigat,mannatbivdui,bivditguliid
ja diktet. Son ráhkistii davvimáilmmi luonddu ja buot
dan elliid, šattuid jageđggiid.
Muitosánit
Askold Bažanovii