63 / 72
Sámis
17–18/2014 63
ANDERS LARSEN LEI
maid vuosttaš sápmelaš gii čálii
romána,
Beaiveálgu
. Das maŋŋá jorai son eanet doku-
mentaristan, dutkin ja logaldallin. Doaimmaheaddji
guovttos Bjørklund ja Gaski oaivvildeaba ahte son lei
dárkilis duođašteaddji ja erenoamáš čeahpes doku-
mentarista. Su fuolla lei sámi álbmoga, mearrasámiid
ja sámi kultuvrra beale – áššiid maid dovddai bures, ja
main ieš beroštii olu.
ANDERS LARSENA ÁIGUMUŠ
Mearrasámiid birra
-girj
jiin lei duođaštit ahte mearrasámiin ge lea kulturárbi
mii lea seammá mávssolaš go sin dáru siidaguimmiid
kultuvra. Bjørklund ja Gaski oaivvildeaba ahte Anders
Larsen čállá hui eallasit árgabeivválaš áššiin; biepmuid,
ássama ja gárvvuid birra almmá árvvoštalakeahtá dáža
árvvuid ektui. Sihke materiála ja vuoiŋŋalaš beliid.
Son geahččá máilmmi sámi geahčastagas vaikke dalá
sosialdarwinisttalaš áddejupmi lei báidnán mo sámi
kultuvra árvvoštallojuvvui. Son gieđahallá olmmoš
čearddaid gaskavuođaid ja čájeha mo dážaid fuonu
heapmi sápmelaččaid hárrái ihtá sihke sátnevádjasiin
ja ovttastallanvieruin.
MÁŊGGA DÁFOS SÁHTTÁ
dadjat ahte Larsena girji
doaibmá mearrasámi vásttan Johan Turi
Muitalus sá-
miid birra
girjái. Turi čállá eanaš badjesámiid oaidnin
sajis, ja Larsena geahčastat lea mearrasámi. Larsen
dovddai diliid bures, gii ieš lei bajásšaddan mearrasá
mi birrasis olggut Návuonas. Girji lea historjjálaš ja et
nográfalaš dokumentašuvdna mearrasámiid dábiid,
vieruid, jáhkuid, bivddu ja guolásteami birra álbmogis,
mii dáidá leat gillán garraseamos assimilašuvnnaš
viggamuša mii olles Davvi-Eurohpás goassige lea is-
kon čađahuvvot. Mearrasámi čállosa lassin dán girjjis
gávnnat teavsttaid mat eai leat ovdal almmuhuvvon,
ee. Návuona sámegiela birra ja logaldat mii giehtadal-
lá sámi dáidaga ja kultuvra.
ANDERS LARSEN JÁMII
1949.
ÁLGOTEAKSTA LEA SIHKE
sáme- ja dárogilli, goappat
kolonnain. Girjjis leat dološ govat ja maid Anders Lar-
sen tevnnegat, maid Ken Ole Moen lea kopieren. Nana
girji dehálaš sámi olbmos!