Sámis 19-20

20 / 92

20 Sámis 19–20/2015
mihttomeari friddjandahkat álbmoga. "the theoretical
objective of liberation of our people from colonizati-
on". Ja dat lea áddehahtti, danin go lea oktasaš rahčamuš
stuorimus ásahusain, medias, fitnodagain ja ráđđehusas
hukset dakkár gova álgoálbmotvuođas mii ii leat áitta,
ii uhkit ovttage. Šaddá álgoálbmotvuohta mii guođđá
min máttarváhnemiid, mii suoláda dola ja dahká ahte
mii jorgalat sealggi dasa.
Muhto leat maid sii geat oidnet ahte dat máilbmegovva
mii fállojuvvo ii leat dohkkehahtti, ahte buot dat áššit
mas berošta, erenoamašit mánát ja boarrásat, eai sáhte
birget dainna agendain. Danin go vel dat šiegamus plá-
nejuvvon ovttaseallin ii čáhkket saji dasa ahte du maŋis­
boahttit sáhttet leat eanet álgoálbmot go maid don ieš
leat. Soaitá ahte lea buoret ruhtadilli, ahte lea buoret
oktavuohta oarjemáilmmiin, muhto ii boahtte buolva
beasa leat nu ollu álgoálbmot go maid háliida leat.
Ja go nuorat jerret mo sii sáhttet rahčat doalahit dan do-
la mii ain gávdno, makkár áššit lea dehálaččat, de lea vás-
tádus eana, ii eanageavaheapmi, muhto resursasuodja-
leapmi, álgoálbmoga ovddasvástádus eatnamii, guliide,
muoraide, olles eallimii.
Ja álgoálbmotdutki ferte geahččat gosa leat jođus, dál leat
vejolašvuođat, muhto dat maiddá mearkkaša ahte lea
vejolaš válljet boastut, ahte diktá fas stáhta suoládit ál-
goálbmot lihkadusaid. Álgoálbmotdutki ferte geahččat
mo son lea dutki, makkár dutki son háliida leat, makkár
barggu háliida bealuštit ja ovddidit. Dutkan lea oain­
nat álo oassi stuorát konteavsttas, ii leat dušše dutkan,
dat sáhttá leat "co-opteren", oažžut unnitčeardda joavk-
kuid searvat stuorát jovkui ja suddat oktii singuin, mak-
kár dagut áitet min, gii dan lea hábmen áigumušaid, ja
mo dutki ieš lahkona daid gažaldagaide. Seammá hásta-
lusat leat fámuiduhttimis.
Ii leat álki doalahit rivttes vuogi mo bargat dan, oaid-
nit iežas dutkin, ja áddet ja leat sihkkar ahte dat bar-
gu maid don barggat ii leat suoláduvvon oassin koloni-
ála agendai, muhto ahte lea buorrin du servodahkii. Ja
ii oktage leat nu jierbmái ahte ieš okto oaidná mo dat
manná, ii oktage sáhte okto vástidit visot gažaldagaid,
áidna vuohki mo diehtit leat go bargamin buori barggu
lea geahččat dan barggu servodatkonteavsttas, ahte lea
vásttolaš (accountable) servodahkii ja kultuvrii.
Ja vaikko mo de dahkkojuvvoš du servodagas de lea
loahpalaš gažaldat ahte gáhttet go don dola vai gulat go
daid fámuide mat geahččalit čáskadit dola?
Olles logaldallama sáhttá geahččat ja guldalit Ngā Pae o te
Māramatanga neahttasiiddus
Doppe leat maid konferánssa eará keynotelogaldallamat.
Taiaiake Alfred ja Sire K. Gaski.