Sámis 19-20

Sámis

19–20/2015 37

nii. IWGIA vuođđuduvvui 1968:s ja das lea leamaš

vuođđudeami rájes čállingoddi Københámmanis.

BIIPOSEREMONIIJA JA ÁILLOHAČČA

JUOIGAN

Muhto de ledje diet eahpádusat. Port Albernii boahtán

Gaska- ja Mátta-Amerihká indiánaide ledje buot vilges

olbmot kolonisttat. Eurohpálaččat han leat sihke rievi-

dan, goddán sin olbmuid ja koloniseren oppa kontine-

antta. Šovkes sámi ámadajuin oidne sii kolonisttaid.

Čoahkkima vuosttas eahket galggai lean "biiposere-

moniija" ja guovllu indiánaid dánsun stuorra rumb-

buid dearpamii. Biiposeremoniija rieggái galggai ok-

ta ovddasteaddji juohke riikka eamiálbmogis. Dasa

galggai vieruidis mielde joavkku boarraseamos dievdu.

15 albmá ledje juo čohkánan láhttái vuordit bii-

pu galggai johtigoahtit albmás albmái. Golmma riik-

ka sápmelaččat dáhtto de sin boarraseamosa čohkánit

rieggái. 54 jahkásaš nisu

Edel Hætta Eriksen

doahttalii

joavkkus, ja šattai deavdit golbma báhcán saji. Muhti-

mat mis gal dovde biiposeremoniija vieruid, ja dan si-

vas geahčaimet olbmuid reakšuvnnaid. Eai rieggá oasse

váldit goit orron eahpideamen Edela saji rieggás. Mun

muittán mun čuččodin oalle lahka Edela, ja dakko mu

lahka indiána nisu. Savkalin jearaldaga: "Rihkku go

diet sámi válljen bassi biiporieggá árvvu?" Nisu moju

njálmmiid dušše šluvggestii oaivvi. Diet dáiddii lean

erenoamáš sihke dieid eará biippostalliide ja olu boah-

tán geahččiide.

Edel maid njamistii biiposuova, ii ge boakčánan. Go in-

diánaid dánsa bisánii ja sin rumbbut ledje jaskkodan, de

válddii

Áillohaš

mikrofovnna. Jahki lea 1975, ja ii han

Áillohaš lean vel dalle šaddan beakkán sámi dáiddár, ar-

tista ja juoigi, ii Sámis ja guhkkin ere olggobealde Sámi.

Mii geat maŋŋá leat vásihan Áillohačča sihke liekkus ja

maiddái beaktilis juoigama, muitit mo son sáhtii "vál-

dit" ja loktet guldaleaddji miela ja dovdduid. Aiddo dat

lei ge mii dáhpáhuvai Port Albernis Kanadas golggot-

mánu 28.b. 1975.

Dies de vulggii maŋŋá diet beaggin, ahte Áillohaš gájui

eamiálbmogiid vuosttas máilmmekonfereanssa. Gaska-

ja Mátta-Amerihká indianaid eahpádusat báhce goit

dalle dušše muitun.

Áillohaš.