Sámis 13

24 / 60

24 Sámis 13/2013
Ellen Marie Jensen
In lean goassige gullan dán nuorra nissonis, Mi­
mis, ovdal go de vázzen su njeaiga muhtin čáppa
beaiv­vi ja munno gávnnadeapmi gárttai viehka
soait­táhat dáhpáhussan. Nisu lea 30 jagi boaris, náita­
lan ja ássá muhtin báikegottis Seattle-gávpoga davábeal­
de Puget Sound (Pugetnuori) riddogáttis Washington
oasse­stáhtas, ja su ealáhusa bargun lea ruvventerapist­
ta (massage therapist) doaibma. Lea goalmmátbuolvva
sápmelaš áhčibeali sogas.
Fárrolagaid mátkeverddiidanguin ledjen johtán
Washington stáhtii ja doppe leimmet orrumen muh­
tin verdden fulkkiid dálus ja dát olbmot deive lean ás­
samin indiána reserváhtas. Ledjen gulastan ahte muh­
tin diimmu mátkki duohken ásai miellagiddevaš
olmmoš namas Bill Willcox, ja son galggai leat Manito­
ba ekspedišuvnna sámi boazovázziid maŋisboahtti. Su
eadni lei riegádan Norgga Guovdageainnus, ja munnje
lei muhtin eará amerihká sápmelaš gii lei sutnje oahpis,
muitalan ahte dát almmái lea "muosálaš olmmoš guh­
te máhttá muitalit stuorra dáhpáhusaid tiidda." Ja de
mearridin sus jearrat oaččongo su gažadit vai fidnešin
eambbo dieđuid mu lassánan beroštupmái Alaska sá­
miid vásáhusain ja dađe mielde beasašin ráhkadit
čoakkáldaga dán erenoamáš sámi historjjá birra, mii
muitala sápmelaččaid immigrášuvnnas Davvi-Amerihk­
kái. Lei dán albmá bokte ahte mun oahpásmuvven Mi­
mii. Mimi ja vánhemat ledje Billas gulastan ahte "sámi
dutki Romssas" lei boahtán gávpogii. Moatti diimmu ja
olu tiiddaid maŋŋá, Bill lotkadit láhttestii – "ama mis
nu, muhtin sámit leat dál dáppe geat mielas dáhtošedje
du deaivat."
Mimi ja su vánhemat dovddahedje hálu gullat
mu dutkama birra ja oppalaččatge eanet mu iežan bir­
ra go lean sámi amerihkálaš. Dan seammás dohppe­
Mimi Bahl
De Leon
Amerihkásápmelaččas Ellen Marie Jensenis­
ilmmai girji eŋgelasgillii cuoŋománus 2012
namain We Stopped Forgetting (Mii heittii­
met vajáldahttimis). Goasttideaddji­lea Čálliid­
Lágádus. Girji lea 3. ja 4. buolvva amerihká­
sápmelaččaid identitehta birra. Dás almmuhat
ovtta dáid sápmelaččaid muitalusa, nu mo dat
lea girjjis. Nils Ole Gaup ja Sámis doaimma­
headdji John T. Solbakk leaba heivehan Ellen
Marie Jensena girjji Mimi muitalusa sámegillii.
ELLE MÁRJÁ JENSEN
We Stopped
Forgetting
Stories from Sami Americans
ČálliidLágádus