SÁMIS 17-18

Sámis

17–18/2014

viiddis guovllus, ja juohkása máŋgga suopmanii. Buot

suopmanat galget vuhtiiváldojuvvot tearbmabarggus.

Dat mearkkaša ahte buot suopmaniid sátnevuorkkáin

sáhttá ohcat árvalusaid. Suopmaniid vuhtiiváldin sáht-

tá maid ipmirduvvot gáržžet, nu ahte buot ođđa sánit

galget ipmirduvvot buot suopmaniin.

Sámegiella lea rikkis giella, ja das leat ollu sánit ja sátne

ráhkadanvejolašvuođat. Jus mii tearbmabarggus gal-

gat válljedit duššefal dan oasis mii buot suopmaniin

lea oktasaš, de oassi giela riggodagas báhcá. Muhtun

jearaldagain lea maiddái áibbas veadjemeahttun duhta-

dit buot suopmaniid. Ovdamearkan dasa leat sámegie-

la háltenamahusat. Sis-Finnmárkku suopmaniin eai leat

seamma háltenamahusat go mearragáttis ja Ruoŧabeale

Sámis. Go galgá mearridit mii Østerrike (eŋgelasgillii

Austria) lea sámegillii, de árvaluvvon ‘Nuortariika’ ii

čuovo ruoŧabeali vuogádaga. Ruoŧabeale sámis dat fas

livččii Lulliriika. Dás berrešii goitge válljet ovtta nama-

husa, ja guokte bálddalas nama dán riikii ii oro leame

buorre čoavddus.

Suopmaniid vuoruheapmi nappo ii berre áddejuvvot

nu gáržžet ahte gártet máŋga bálddalas namahusa ođđa

tearpmaide, ja ahte dušše sánit mat leat oahppásat buot

suopmaniin váldojit atnui. Jus galgá nannet sámegiela

riggodaga maiddái tearbmabarggus, de lea buoret ohcat

tearbmaárvalusaid buot suopmaniin, maiddái daid sá-

niid gaskkas mat eai gávdno miehtá davvisámi.

Giellajuogus galgá maid vuhtiiváldit buot guovlluid

gielladárbbuid. Dán oasis sáhtášii eambbo vuoruhit

iešguđet suopmaniid. Makkár gielladárbbut leat sá-

mi guovlluin? Leago nu ahte buot guovlluin lea dárbu

dušše ođđa tearpmaide, vai galggašii go maiddái vuoru-

hit oažžut árbesániid pearpmaid gaskii dahje nehttii?

Earret eará dárbbašit ruoŧabeale sámis dokumenteret

sániid mat leat anus, go leat unnán sátnegirjjit mat vuh-

tii váldet ruoŧabeale sámi suopmansániid.

Davvisámegielas leat muđuid nai ollu árbesánit jávka-

me geavahusas, go sánit eai šat adno beaivválaččat ja

vajálduvvet. Dás ii leat sáhka dušše boazodoalu, duo-

ji, meahcásteami ja guolásteami erenoamáš terminolo

giijas, muhto maiddái sániin omd. rupmaša ja dearvvaš

vuođa birra. Eatnigielat sámegiel mánát leat ožžon oah-

pu dáin áššiin váldogielaide, eaige dovdda iežaset eat-

nigiela sániid. Go áigu nannet sámegiela ja bargat giel-

DIHTORTEARPMAT

Davvisámegillii

Ruoŧagillii

Dárogillii

Suomagillii

Eŋgelasgillii

čujuhuslinnjá

adressfält

adresselinje

osoiterivi

adressbar

virusdustenprográmma

antivirusskydd

antivirusbeskyttelse

viruksentorjuntaohjelma antivirus programme

~ program

deaddilastit guktii

dubbelklicka

dobbelklikke

kaksoisnapsauttaa

doubleclick

viežžat

ladda ner

laste ned

imuroida, ladata, kopioida download

belljosat

hörlurar

hodetelefoner

sankaluurit

headset

muitosággi

usbminne/memory stick minnepinne/minnepenn muistitikku

memorystick

rullet

rulla /scrolla

scroll

vierittää

scroll

vuogádatválljejumit

systeminställningar

systeminnstillinger

järjestelmäasetukset

settings

Dihtortearpmat, dohkkehuvvon 11–12/12 2013.