36
Sámis
17–18/2014
Magne Ove Varsi
Sámedikki váldi
– sámeustibiid vai
dárolágaid duohken?
G
olggotmánu 10. 1989 rabai Norgga Gonagas
Olav V sámi álbmoga válljen orgána Sáme
dikki Kárášjogas. Dáhpáhus oidnui riikkatele
višuvnnas das rájes go gonagas ja su mieđuš bođii vuo-
ji čáhppes limousiinnaiguin ja loaiddastii gili kulturvis-
sui, ja gitta dan rádjai go allaáiggálaš rahpanseremonii-
ja nogai.
Dat ahte lei riikka monárka gii rabai Sámedikki, giddá-
dii fuopmášumi mihá viidábut go sámi servodaga.
Gonagasa oahppaladdan ja buressivdnádus duddjui
Sámediggái virggálaš stáhtusa, čalmmustii ahte dig-
gi lea lunddolaš oassi Norgga stáhtavuogádagas ja čáje
hii ahte dat galgá leat orgána mas lea váikkuhanfápmu
sámi gažaldagain. Dáhpáhusa duođalašvuohta ja alla
árvosašvuohta, ja fuopmášupmi maid dat dagahii, buvt-
tii maiddái hástalusaid Sámedikki politihkkariidda
meannudit vásttolaččat ja vuoiŋŋaskeahttá rahčat sá-
mi álbmoga iešmearridanvuoigatvuođa, eana- ja valljo
datvuoigatvuođaid, giela ja kultuvrra ja vuođđofriddja
vuođaid bealis.
Dál diehtit ahte Sámediggi jagiidmielde lea rábidan alc-
ces stuorát váikkuhanfámu almmolašvuođas ja čájehan
fámolaččabun – goitge eahpevirggálaččat – dihto áššiin
go danmaid stáhta eiseválddit leat dasa mieđihan láhka
mearrádusaid bokte.
Sámedikki fápmu ja váldi
Sámelága paragráfa 1–2
1
addá dulkonmuni Sámedik-
ki fámu ja válddi hárrái. Nuppi bealis lea dikkis friddja-
vuohta loktet ja bargat buot áššiiguin, maid ieš at-
ná mávssolažžan sámiide. Dat sáhttá gieđahallat juoh-
ke ášši sámi servodagas dahje juohke gažaldaga, mii lea
1
http://lovdata.no/dokument/NL/lov/1987-06-12-56Duos dás gullosta muhtin ain máidnumin go Sámediggi lea
25 jagis nagadan oažžut gievrrat symbolalaš válddi dialoga
bokte go maid Norgga Stuorradiggi virggálaččat dovddastii
dasa sámelága mearridemiinis. Dialoga addá maid válddi,
láhttestit soapmásat. Muhto mo válddiin manná, go gulahal-
lan hedjona ja dáža stivrejeddjiid ustitvuohta sámiide čoasku?