SÁMIS 17-18

Sámis

17–18/2014 41

mearridii čakčamánu 13. 2007 ja man Norga lea sih-

ke jienastemiin ja válmmaštallamiin dorjon, nanne ah-

te álgoálbmogiin lea iešmearridanvuoigatvuohta. Dán

vuoigatvuhtii gullá maiddái iešstivrejupmi siskkáldas ja

báikkálaš áššiin. Juos leš oktage ášši mii lea sámiid sisk-

káldas ášši, de ferte dat leat giella. Ja báikkálaččat lea

deklarašuvnna mielde sámiin iešstivrenvuoigatvuohta

gielaset hárrái. Gažaldahkan bohciida dál, sáhttetgo sá-

mi jienasteaddjit doaivut oažžut álbmoga válljen orgá-

naseaset iešstivrejumi giellaáššiin. Jearaldahkan šaddá

maiddái, man muddui dáža eiseáválddit gudnejahttet

sámi álbmoga giellavuoigatvuođaid.

Gonagas Haralda sárdni

Ovdalaš daguin oaidná, ahte eiseválddit leat lihkkasan

rievttes guvlui. Golggotmánu 7. 1997 julggaštii Go

nagaslaš majestehta Harald V Sámedikki rahpamis sárd-

nidettiin sámi álbmoga válljen áirasiidda čuovvovaččat:

"Norgga stáhta lea vuođđuduvvon guovtti álbmo

ga territoriijai – dážaid ja sámiid. Sámi historjá

gođđása čavgadit dáža historjái. Dál fertet šállošit

dan vearrivuođa, man Norgga stáhta ovdal lea

dahkan sámi álbmogii garra dáruiduhttinpolitih-

ka bokte. Norgga stáhtas lea danne earenoamáš

vástu lágidit dilálašvuođaid nu, ahte sámi álbmot

sáhttá hukset nanu ja eallinnávccalaš servodaga.

Dát lea vieruiduvvan vuoigatvuohta, mii vuođđu

duvvá sámiid eallimii sin iežaset guovlluin doloža

rájes."

Dás nanne riikka oaivámuš, ahte Norgga territoriija gul-

lá guovtti álbmogii, mat ledje ja elle dáppe dalle go stáhta

ráját gessojuvvojedje ránnjáriikkaid vuostá. Iige dát lean

juoga man gonagas ieš hutkkai, muhto son julggaštii

dán stáhta eiseválddiid bealis. Jagland-ráđđehus nan-

nii Stuorradiggedieđáhusas nr. 41s (1996–97) Norgga

sámepolitihkas, ahte "sámit leat nubbi Norgga guovtti

stáhtavuođđudeaddji álbmogis. [ Ja] Norgga sámepo-

NSR ođđa jođiheaddji Beaska Niillas lohpidii NSR:a riikkačoahkkimii golggotmánu 5. b. 2014 ahte su

váldogiella buot oktavuođain lea sámegiella. Govas sávvá Gunn Britt Retter lihku áiddo válljejuvvon

jođiheaddjái. Govva: Inga Marie Guttorm, Ávvir.